RC Factory Click!

Posted on by

Onderstaande bouwbeschrijving overgenomen van een medevliegpiloot, welke alle credits voor deze prachtige beschrijving verdiend!

Dit is een bouwbeschrijving met wat extra foto’s zodat je de Clik! netjes kunt bouwen. Of dit de beste of juiste manier van bouwen is dat laat ik aan een ieder over. Maar voor mij de meest logische volgorde. Ik ga er ook vanuit dat je al wat basisvaardigheden hebt met het schuin afsnijden of schuren van de scharnieren en met het solderen van draadjes etc.

1. Wat heb je nodig?

  • Plakband (gewoon simpele plakband, scharniertapeis te dik en te zwaar)
  • Stukje siliconen brandstofslang, 4 stukjes van 2mm lang
  • Krimpkous 4mm diameter, 4 stukjes van ongeveer 4cm lang
  • Staaldraad 0.3mm, 4 stukjes van ca. 4cm
  • Stukje plastic buis (bijvoorbeeld van een wattenstaafje, of de kant-en-klaar steuntjes)
  • Garen
  • UHU POR (of Foam Safe CA)
  • Epoxy (5 min., bijv. Bison Kombi Snel/Rapide, in kleine hoeveelheden te doseren)
  • 10 Seconden Lijm
  • Dubbelzijdig foam tape
  • Schuurpapier Fijn/180
  • Hobbymesje (gebruik een nieuw mesje)
  • Geodriehoek of winkelhaak
  • Knijpers, 4 stuks
  • Kniptang
  • Liniaal
  • Clik! Depron 3mm
  • Indoor setje (1x motor mount, 4x hinges, 2x wheels + mounts)
  • Setup indoor 60W (zie volgende pagina)
  • Koolstof staaf (zie volgende pagina)

Onderdelen

(onder voorbehoud van beschikbaarheid en prijzen)

Koolstof

(http://www.carbonwinkel.nl/nl/carbon-producten/900-carbon-vezel-staaf-gepultrudeerd-epoxy.html)

  • 1x 1000×1.5mm (€1,63)
  • 2x 1000×1.0mm (€1,38)
  • 2x 1000×0.7mm (€1,92)
  • 2x 1000×0.5mm (€1,83)

Snij alle gefreesde onderdelen uit de plaat. De onderdelen zitten met kleine stukjes nog vast.

Waar de delen losgesneden zijn kunnen nog uitstekende stukjes Depron zitten. Hierdoor sluit alles niet optimaal aan.

Schuur de stukjes voorzichtig weg met een stukje schuurpapier.

Aan elektronica en materiaal vanhet indoor setje heb je ongeveer wat op onderstaande foto staat.

Om gewicht te besparen, elke gram minder is op het beoogde totaalgewicht ongeveer 0,75% gewichtsbesparing. Kort de dikste draden zoveel mogelijk in.
Hierover later meer omdat je de draden niet te kort moet maken. Verwijder ook de krimpkous van de motorregelaar en de behuizing van de ontvanger. Bij elkaar kun je al snel zo’n 4 tot 7 gram besparen.

Snij van de siliconen brandstofslang stukje van circa 2mm dik. Zorg dat ze allemaal even dik zijn. Gebruik de lange schroefjes die bij de servootjes zitten. Plaats deze in de gaatjes van de motor en doe aan de andere kant bij elk schroefje een siliconen ringetje.

Schroef de motor nu vast op de motor mount. Draad de schroefjes zover ver in jet plastic dat de siliconen ringentjes net iets ingedrukt worden. Met deze ringetjes kan straks de domping van de motor nog iets bijgesteld worden.

Nu komt het echte werk. Versier de delen Depron met een airbrush, ecoline of stift (let op dat de stift het Depron niet oplost). Gebruik geen dikke verf als plakkaatverf. Ook hier geldt weer dat elke gram extra er één teveel is. Zorg er wel voor dat je goed kunt zien wat boven en onder is door contrasterende kleuren te gebruiken. Zorg ook dat de romp vanaf de zijkant goed herkenbaar is en dat goed te zien is wat onder en boven is. Doe op de vleugel en het staartvlak bijvoorbeeld bovenop een patroon of dikke streep in de breedte. Plaats onderop een streep in de lengterichting.
Als de versieringen klaar zijn, kan het plakken beginnen. Zorg voor een goede vlakke ondergrond. Gebruik bijvoorbeeld een plaat MDF van 18mm of 22mm, ideale maat is ongeveer 60x100cm (standaard plaat is 61x122cm bij de bouwmarkt). Bouw nauwkeurig en neem de tijd. Hoe strakker en rechter alles is, des te makkelijk vliegt het straks.
Allereerst de twee horizontale rompdelen. Controleer de passing goed, je krijgt maar één kans om het te plakken.

Zorg voor een recht voorwerp als een liniaal om deze langs de romp te leggen.

Smeer beide zijkanten van het Depron in met UHU POR. Doe dit heel dun, smeer het met je vinger uit tot een heel dun laagje. Het moet nog net glimmen in het licht, maar zal snel dof of zelfs “droog” worden. Verwijder alles dat naast de zijkanten zit. Let op, wat aan je vingers zit kleeft ook gelijk makkelijk aan Depron. Dus weet voorzichtig met wat je vastpakt. Als beide delen ingesmeerd zijn, leg deze dan een minuutje te drogen totdat de lijm niet meer glimt.
Schuif beide delen langs het voorwerp/liniaal langzaam naar elkaar toe. Zorg dat beide delen vlak op de ondergrond liggen. Je hebt maar één kans, daarna is vast ook echt vast. Gebruik je CA, eventueel met activator, dan heb je wat meer “sjoemelruimte”.
Laat alles nog 5 minuten drogen en druk af en toe nog even beide delen goed tegel elkaar. Verwijder daarna eventuele lijmrechten met een vochtige doek.

Zelf vind ik het wel handig wat hulplijnen te zetten. Vooral op de romp om straks de verticale delen makkelijker te kunnen plakken. Trek op zowel de onder- als bovenkant een lijn ban de neus tot de staart. Of je dit exact in het midden doet of langs de slotgaten zodat je straks ook goed kunt zien of de romp recht zit, is een eigen keuze.

Snijd of schuur de rolroeren af op 45 graden. Meer mag maar is echt niet nodig. Een Clik! is geen extreem 3D model dus 60 graden is overdreven. Eerst maar eens knap wat basisfiguren leren.
Als de rolroeren mooi passen, kun je de randen waar het scharnier komt insmeren met een klein randje UHU POR. Hierdoor hecht de plakbank uitermate goed. Laat de lijm goed opdrogen.

Plak de plakband over de hele breedte van het rolroer. Zorg dat je de hele breedte in één keer kunt plakken. Als je scheef gat met “rollen” dan zullen je roeren krom trekken en dat vliegt niet prettig. Trek ook niet te hard aan het plakband als je het aanbrengt, zo ontstaat er spanning in de plakband en trekt het rolroer ook krom. Plak van ruim voor het rolroer tot voorbij het einde van het scharnier, zodanig dat de helft vat het plakband op het Depron zit. Snij vervolgens overtollig aan de zijkanten weg.

Zelf trek ik het open deel van de plakband altijd iets omhoog zodat je wat makkelijker het rolroer aan de vleugel kunt plakken. Plak het rolroer niet strak tegen de vleugel aan, laat een “haardikte” ruimte tussen beide delen. Als je echt handig bent dan kun je het rolroer onder een hoek van 45 graden strak tegen de vleugel plakken maar de kans dat je rolroeren dan krom komen te zitten is vrij groot met dergelijke grote slappe stukken Depron.
Als de tape op beide delen vast zit, druk deze dan nog even goed aan. Maar niet te hard anders druk je het Depron in. Herhaal hetzelfde ook voor het hoogteroer. Ook hier is 45 graden genoeg (en beperkt door de uitsparing in de staart).

Mocht je hele dunne plakband gebruiken, dan kun je aan de onderkant nog wat extra stukjes plakband op de hoeken en in het midden plakken. Smeer ook hier eerst dun UHU POR op het Depron.

Nu één van de drie relatief lastige lijmstukken. Allereerst de onderkant van de verticale romp. Hier komt het hulplijntje mooi van pas, smeer de UHU POR heel dun langs of over het lijntje (net wat je in het begin gekozen hebt). Als je CA gebruik dan kun je hier ook mooi op het lijnt ”mikken”. Als je UHU POR gebruikt, smeer dan vervolgens het losse rompdeel ook in op de zijkant. Smeer eerst de lange stukken in, daarna de zijkanten van de “kanteeltjes” die uitsteken (het is maar 3mm). Deze mogen iets dikker ingesmeerd worden.
Houdt de romp recht boven de lijn. Druk eerst de kant van de neus op zijn plek in de slotgaten. Omdat de UHU POR op de kanteeltjes wat meer is, is deze nog niet opgedroogd en glijdt makkelijk in de slotgaten. Druk de romp recht naar beneden. Let op, ook hier weer één kans en zit het vast. Houdt niet met je vingers de romp vast want dan plak je het gegarandeerd in allerlei rare bocht. Controleer met de geodriehoek of winkelhaak of de romp haaks staat. Druk de romp nog een paar keer goed aan, draai eventueel je bouwsel om en zorg dat de kanteeltjes gelijk zitten met de bovenkant van het Depron.

Laat de lijm weer even een paar minuten rusten. Altijd een mooi moment voor een kop koffie of thee en om te genieten van je bouwkunsten tot nu toe.
Tijd voor het koolstof. Let op, alle maten zijn circa-maten. Het kan best zijn dat je een paar millimeter teveel hebt, dit kun je naar smaak inkorten. De opgegeven maten zijn niet tekort, dan heb je iets niet goed gedaan. Nog even voor de beleving, voel eens hoeveel en hoe makkelijk de romp in de lengterichting te torderen is. Daar kun je niet mee vliegen.
Maak twee stukjes van 22cm lang van de dikste 1.5mm staaf. Dit is voor het landingsgestel. Maak ook vier stukjes van 27cm lang van 1.0mm staaf. Dit zijn de verstevigingen voor de vleugels.
Nu gaan we wat markeringspunten aanbrengen. Zet allereerst een duidelijk streep in de breedte op 20cm van de neus. Dit is het zwaartepunt, voor straks makkelijk als die goed kunt zien. Op het verticale rompdeel moet op 20cm van de neus en 1,5cm vanaf de rand een gaatje gemaakt worden, hier komen de vleugelverstevigingen samen. Op 12,5cm vanaf de neus en eveneens op 1,5cm vanaf de rand komt ook een gaatje, deze is voor de stangetjes van het landingsgestel.
In de rechte lijn van de neus naar de staart komen op 3,5cm na het knikje waar de vleugel begint markeringen. Hier komt het landingsgestel op het horizontale deel van de romp. Op 25cm vanaf de middellijn komen op 1,5cm vanaf de voorlijst en 1cm vanaf het scharnier ook markeringen voor de vleugelverstevigingen.
Prik de koolstof staafjes eerst door de gaten in het verticale rompdeel. Mik met het uiteinde op de markeringen en probeer de staafjes spanningvrij op deze punten uit te laten komen. De staafjes mogen niet krom staan. Als dat gelukt is, steek dan het andere uiteinde iets in het Depron maar niet er doorheen. Ongeveer 1mm à 2mm diep is prima. Alles zou nu redelijk moeten blijven zitten (in de praktijk schiet de ene kant los als je een ander staafje beweegt). Zorg dat je bij alle volgende lijmacties de romp perfect vlak laat liggen en niet oppakt.

Maak nu een klein beetje epoxy aan, genoeg om alle uiteinden van de staafjes te voorzien van een klein druppeltje epoxy. We beginnen met de vleugelversteviging. Dip elk uiteinde van een staafje in de epoxy. Steek de ene kant in het gaatje in de verticale romp. Schuif het staafje iets door en steek het daarna in de uitsparing bij de vleugelpunt. Herhaal dit voor de andere drie staafjes. Let op, soms wipt alles weer van zijn plaat. Heb geduld, uiteindelijk lukt het wel.
Dip één kant van de staafjes voor het landingsgestel in de epoxy. Schuif het staafje door het gaatje voor het landingsgestel en plaats de kant met epoxy in de uitspring op de horizontale romp.

Zorg er nu voor dat de verticale romp perfect haaks staat en zet deze vast, bijvoorbeeld met een paar boeken, doosjes van cd’s, accu’s of wat dan ook. Het epoxy dat nog over is kan verdeeld worden over de twee gaatjes in de verticale romp. Gebruik niet teveel anders gaat het druipen. Doe als je nog wat over hebt ook nog een extra druppeltje op de koolstof uiteinden bij de vleugelpunten en het landingsgestel. Weer tijd voor een versnapering en een momentje om je bouwkunsten te bewonderen.

Maak nu twee stukjes van 16cm en twee stukjes van 13cm van 0.5mm koolstof. Markeer het punt op het staartvlak, ongeveer 2cm uit de zijkant en 1cm vanaf het scharnier. Bepaal nu de plaats waar de staafjes in de verticale romp komen. De staafjes van 13cm lang gaan naar de achterkant van de staart voor waar de uitsparing zit en ongeveer 1,5cm vanaf de rand. De staafjes van 16cm gaan naar voor, ongeveer 1cm vanaf de onderkant. Nadat de uitsparingen weer gemaakt zijn en alle staafjes netjes recht blijven zitten, kunnen ook deze met een drukkeltje epoxy vastgezet worden. Je hebt dus maar heel weinig epoxy nodig.

Steek een stukje van ongeveer 4cm koolstof van 1.5mm dik in de achterkant. Schuur aan één kant een puntje zodat je deze stift makkelijker in het Depron kunt prikken. Steek de stift schuin vanaf het uitstekende stukje richting waar de verstaging uitkomt. Als je een goed gaatje hebt, smeer dan de stift in met heel dun epoxy en plaats deze. Eventueel kun je het uiteinde voorzien van een druppeltje epoxy.
Terwijl de epoxy uithard kun je mooi een paar geleiders voor de stangetjes van het hoogte- en richtingsroer maken. In het indoor setje zitten eventueel kant-en-klare steuntjes. Die kun je ook gebruiken natuurlijk. In ieder geval een tip voor als je de steuntjes niet hebt.
Bepaal een beetje op de gok hoe hoog de steuntjes moeten worden, te lang is altijd goed. Maak de steuntjes van een strookje 3mm Depron, zo’n 7mm breed. Maak aan één kant een sleufje met een schuurpapiertje. Snij van een wattenstaafje of ander stevig buisje, waar in ieder geval de 0,7mm koolstof staaf doorheen past, stukjes af van eveneens 7mm. Lijm deze stukjes met een druppeltje epoxy op het Depron.

Tijd voor de overige verstagingen. Maak van 0,5mm koolstof vier staafjes van 12cm lang en twee van 11cm lang. De staafjes van 10,5cm lang komen vanaf de uiteinden bij de staart naar beneden op de horizontale romp, ongeveer 1cm uit de kant. Vervolgens een staafje van 12,5cm vanaf dat uiteinde weer omhoog naar de verticale romp, tussen de 1 en 1,5cm van de rand. En dan weer een staafje vanaf dat punt weer terug naar de horizontale romp, ook weer 1cm vanaf de kant. Links en rechts komen telkens op hetzelfde punt in de verticale romp bij elkaar. Dit is wat passen en meten maar de opgegeven maten moeten voldoende zijn. Als alles goed past, dan ook deze weer even met het einde in de epoxy dippen en dan op zijn plek plaatsen.

Dan nog vier staafjes van 0,7mm koolstof met een lengte van 12cm. Deze komen vanaf het laatste punt van de voorgaande verstagingen naar waar de vleugelverstevigingen samenkomen. En vanaf waar de vleugelverstevigingen zitten naar de voorkant van de neus waar het landingsgestel in de horizontale romp zit.
En voor nog wat extra stevigheid kun je nog twee staafjes van 0,5mm koolstof met een lengte van 12cm plaatsen van de plek waar het landingsgestel kruist in de verticale romp naar de voorkant van de neus, inderdaad weer 1cm vanuit de kant.
Laat het epoxy even lekker uitharden en raak de romp niet aan. Verwijder eventuele druipers voorzichtig. En als je twijfelt of een staafje goed vast zit, leg er een heel kleun druppeltje epoxy extra op.
Ondertussen kunnen we mooi de roerstangen voorbereiden. Ik maak ze altijd van een stukje draadstaal van 0,3mm zo’n 4cm lang. Met een klein punttangetje een zogenaamde Z er in buigen. Vervolgens doe ik altijd een “driehoekje” buigen. Dit is ideaal als hardware-trim voor als je servo heveltje net op een ongelukkige stand staat en met de subtrim teveel gegoocheld moet worden. Door het driehoekje wat samen te knijpen of uit te rekken is er prima te sjoemelen met de juiste lengte van het stangetje. Het stukje staaldraad aan het lange uiteinde maak ik ruw met een kniptang en voorzichtig knijpen zodat het oppervlak ruw wordt. Vervolgens een koolstof staafje van 0,7mm opschuren en goed stofvrij maken.

Daarna heel strak het koolstof en staaldraad tegen elkaar wikkelen met garen. Een paar keer op en neer de lengte zodat alles mooi bedekt is. Het laatste uiteinde van de garen kan mooi geklemd worden tussen het staaldraad en de koolstof.

Daarna de garen doorweken met 10 Seconden lijm. Laat dit gewoon drogen, gebruik geen activator of versneller om te drogen.

Als je ruim 10 minuten verder bent, is de epoxy aardig hard geworden, maar nog niet volledig uitgehard want dat duurt zo’n 24 uur. Maar pak je romp nu eens op en probeer de romp nog eens te torderen zoals in het begin. Lekker stevig geworden hè?! Goed werk geleverd.
Dan wordt het tijd om de eerste servo’s te plaatsen. Deze zijn voor het hoogte- en richtingsroer en komen plat op de horizontale romp te liggen. Een goede plek is net achter het slotgaatje ter hoogte van de rolroeren. Zorg dat de servo’s strak in de uitsparing passen.

Als de servo’s goed recht liggen en de servo-heveltjes vrij kunnen bewegen zonder de andere servo te raken, dan kun je deze met een paar druppeltjes epoxy op de lipjes van de servo’s en aan de onderkant van de servo’s vastzetten. Met de epoxy dit je nog over hebt kun je de verstagingen nalopen en nog een druppeltje extra op het kruispunt van het landingsgestel doen.
Zet de servo in de middenstand en plaats het staaldraad stukje in het buitenste gaatje. Zorg dat het driehoekje naar buiten staat (als je dat ook gebruik natuurlijk). Schuif de steuntjes over de stuurstang, belangrijk want achteraf kun je dit niet meer doen.
Eerst het hoogteroer. Plaats de scharnierhevel zodanig dat het stukje met de verdikking waar het gaatje in zit nagenoeg boven het scharnierpunt zit. Snij in het Depron een sleuf ter grote van de scharnierhevel. Ik heb die voor het hoogteroer iets ingekort tot 3,5cm. Voordeel is dat je het stukje dat over is makkelijk kunt gebruiken om de sleuf iets ruimte te maken zodat het montagevlak zonder wringen past. Controleer nu hoe lang de stuurstang moet zijn. Tussen de scharnierhevel en de stuurstang moet ongeveer 3mm tot 5mm ruimte zitten. Knip de koolstof staaf op maat met een kniptang. Dat het uiteinde nu wat plat is geworden is niet erg. Schuur ongeveer 2cm van de koolstof op en maak deze stofvrij. Doe een druppeltje 10 Seconden lijm op het platte puntje van de koolstof en laat dit drogen.

Lijm de scharnierhevel vast met epoxy, smeer zowel links als rechts in met heel dun epoxy. Plaats de krimpkous over de stuurstang. Schuif de krimpkous over de punt van de hevel tot deze niet verder meer kan. Zorg dat de hevel precies op de goed plaats zit en wacht tot de epoxy wat harder is geworden. Nu komt een beetje tricky stukje: De krimpkous laten krimpen zonder het Depron te smelten. Zelf gebruik ik twee aluminium linialen die ik onder en naast de stuurstang leg. Vervolgens met een aansteker in de laagste stand de krimpkous krimpen. Met een soldeerbouw lukt het ook wel. Een beetje eigen creativiteit moet lukken.

Lijm de stuurstangsteuntje nu op hun plaats op ongeveer 1/3 en 2/3 van de lengte. Om het even of je hiervoor UHU POR, epoxy of CA gebruikt.
De stuurstang voor het richtingsroer kan aan de kant van de servo al vastgezet worden en het stuurstangsteuntje die het dichtst bij de servo zit kan ook al geplaatst worden. Knip de stuurstang ongeveer 2cm achter de achterkant van het Depron af. Het afmonteren komt later.
Ondertussen heb je al zo’n kunstwerk gebouwd. Weer een momentje om even te genieten. Laat de epoxy even een kwartiertje rusten.

Tot zover de bodem. Tijd voor meer “onhandig” bouwen, niet meer relaxt op een plank. Plaats de rolroerservo ongeveer ter hoogte van het landingsgestel. Zorg dat de lipjes van de servo precies op het horizontale vlak komen en de onderkant van de uitsparing precies tegen de onderkant van de servo. Plak de servo aan de onderkant en bij de lipjes vast met epoxy. Zorg dat de servo niet scheef zit.

Als de epoxy hard is kunnen de plaatsen voor de scharnierhevels afgetekend worden. Hoe rechter de stuurstangen zitten des te beter. Leg een liniaal vanaf het buitenste gaatje van de servo-hevel over het rolroer, waarbij bij het scharnierpunt zo’n 6mm à 7mm ruimte met de zijkant is. Zet een lijn op het rolroer. Doe dit ook voor de andere kant. Eenmaal afgetekend kun je de rolroeren insnijden en de scharnierhevels inpassen. Ook hier weer de verdikking met het gaatje boven het scharnierpunt en zorg ervoor dat de scharnierhevels niet knellen. Lijm de scharnierhevels vast met epoxy.

Maak de stuurstangen van koolstof van 1.0mm, de lengte is ongeveer 12cm. Plaats de stuurstangen in de servohevel. Schuif de krimpkous over de stuurstangen. Snij nu vier stroken van wat Depron restafval. Plaats een strook onder en boven de rolroeren, zodanig dat deze ook onder en op de romp komen. Klem de rolroeren vast met een paar knijpers. Maak de stuurstangen op maat, weer 3mm tot 5mm tussen de stuurstang en de scharnierhevel. Plaats de krimpkous (denk aan warmtebescherming voor het Depron). Laat de krimpkous afkoelen en verwijder daarna de knijpers en stroken Depron.

Als de rolroeren beiden iets te laag of te hoog staan is niet erg. Hiervoor zijn de trim-driehoekjes dus.

Plaats je vliegtuig nu op de bouwplank en zorg ervoor dat deze absoluut met een horizontale vleugel staat. Controleer of links en rechts geven hoog staan. Maak de staafjes van het landingsgestel op maat tot links en rechts even hoog staan. Steek de staafjes koolstof in de wieltjes en controleer nogmaals of het vliegtuig horizontaal staat. Zet de wieltje vast met een druppeltje 10 Seconden lijm. Lijm de wielkasten op de T-stukjes voor de wielen. Ondersteun deze zodat de achterste punt ongeveer 5mm van de grond staan.

Pas de bovenkant van de romp. Snijd een opening op de plek waar de rolroerservo zit. Alles moet perfect passen rondom de servo. Tijd voor het tweede lastigere plakklusje. Smeer over de hele lengte op de middellijn weer heel dun UHU POR. Vergeet niet het stuk bij het hoogteroer (de V-vorm). Smeer daarna op rand van het losse rompdeel op de lange stukken UHU POR. Ook hier niet het laatste stukje (V-vorm) vergeten. Laat dit even drogen. Smeer vervolgens wat dikker UHU POR op de randjes van de driehoeken en op de stukjes die straks het horizontale deel van de romp raken. Druk de driehoekjes in de kunstwerk. Als deze goed passen, druk dan de romp op zijn plek. Let er op dat het achterste deel (V-vorm) ook recht op elkaar zit. Nogmaals, je hebt maar één kans om te plakken. Vast is vast. Controleer of de romp er recht op staat. Je kunt nog iets corrigeren als dat noodzakelijk is, mogelijk zitten de driehoekjes dan ook scheef. Die kun je nog iets verschuiven omdat de lijm daar meer tijd nodig heeft om te drogen.
Weer even een genietmomentje, wees trots op je snaarstrakke vlieger die je tot nu toe hebt gebouwd. Neem wat lekkers, dat heb je verdiend.
En dan nu het derde lastige knutselwerkje, het richtingsroer. Als eerste moet deze ook op 45 graden worden afgesneden of afgeschuurd. Let goed op dat je de schuine kant aan de goede kant doet. De kant waar de loze stuurstang nu nog zit, daar komt ook de tape. De andere kant moet dus schuin afgesneden of geschuurd worden. Na het afschuinen de scharnierkant van het richtingsroer en het deel op de romp dun insmeren met een randje UHU POR en laten opdrogen. Plaats de tape op het richtingsroer. Leg nu het hele vliegtuig zodanig dat het laatste stukje waar het richtingsroer moet komen goed vlak ligt. Plak het richtingsroer vast, denk aan voldoende ruimte om goed te kunnen scharnieren maar niet teveel waardoor er speling ontstaat. Druk de tape goed aan.

Het eind komt in zicht. Plaats de scharnierhevel in het richtingsroer. Let er goed op dat het hoogteroer niet tegen de stuurstang van het richtingsroer komt. De scharnierhevel komt dus vrij laag te zitten en de stuurstang is naar beneden gericht (loopt dus niet recht maar is gebogen). Vergeet niet het tweede steuntje voor de stuurstang te over de stuurstang te schuiven, en het stukje krimpkous. Maak de stuurstang op maat en zet de krimpkous vast.

Tijd voor de laatste extra’s. De zogenaamde force generators moeten nog op de vleugelpunten. De grote komt aan de buitenkant, de kleine aan de binnenkant. Teken een lijntje onderop en bovenop de vleugel om de force generators recht te plakken. Doe een dun rupsje UHU POR op de te lijmen lijn. Schuif de force generators op hun plek, beweeg ze een klein beetje heen en weer om de lijm te verdelen. Als alles op zijn plek zit dan kun je die even met rust laten.

Dan nog twee laatste 0.5mm koolstof staafjes met een lengte van 16cm. De lopen vanaf de punten van het staartvlak, waar aan de onderkant de twee staafjes bij elkaar komen, naar de punt van het stabilo. Beetje epoxy en dan weer met rust laten. Controleer na vijf minuten of de force generators nog rechts zitten, corriger ze anders nog even of druk ze nog een keertje aan. Je hebt nu echt wel een serieuze vlieger gebouwd. Nog even wat techniek regelen en dan ben je er klaar voor.

Sluit de servo’s van het hoogte- en richtingsroer aan op de ontvanger. Plaats de ontvanger vervolgens zo ver mogelijk naar voor. Plak de ontvanger vast met dubbelzijdig plakband. Voor een betere hechting kun je op het Depron wat UHU POR smeren en op laten drogen. Als je dan de ontvanger plakt, zit die echt goed vast. Sluit de rolroerservo aan en werk de draadjes netjes weg.

Sluit motorregelaar aan op de ontvanger. Plaats deze ook zoveel mogelijk naar voor. Kort indien mogelijk de motordraden in (let op, niet bij alle motoren kan dit goed, controleer dit eerst). Controleer of de neus van het vliegtuig helemaal vlak is. Indien er Depron delen zijn die uitsteken, schuur deze dan vlak zodat alle vier de kanten gelijk zien. Smeer nu heel dun epoxy aan de binnenkant van de motorsteun en lijm deze op de neus. Gebruik niet teveel epoxy want dan heb je kant dat het in de motor druipt, met alle gevolgen van dien. Houdt de motorsteun goed stevig op het Depron totdat de epoxy hard is. Controleer goed of de motor recht zit. Plak nu de motorregelaar ook vast met dubbelzijdig tape. Werk de draden en eventuele antennedraden netjes weg.

Haal alle servo-heveltjes uit voorzorg los. Stel je zender is en wis eventuele instellingen, begin met een nieuw leeg model. Sluit een accu aan op de motorregelaar. Als alles werkt, staan de servo’s nu in neutrale stand. Plaats de servo-heveltjes stuk voor stuk op de servo. Controleer of de roeren de juiste kant op bewegen en pas eventuele servo-reversing aan (controleer na reversing of de neutraalstand nog hetzelfde is). Met het driehoekje kun je de hardware-trim uitvoeren. Het laatste fine-tunen kun je met de subtrim op je zender instellen. De accu kan nu weer eraf.
Nu komt een heel belangrijk punt, het balanceren van je vliegtuig. Zoals in het begin aangegeven ligt het zwaartepunt op 200mm vanaf de neus, motor niet meegerekend. Plaats de propeller op de motor zodat het hele vliegtuig vliegklaar is. Plaats de accu met een plakbandje ongeveer op de plek van onderstaande foto. Controleer het balanspunt, schuif met de accu totdat het balanspunt 100% in orde is. Teken af waar de accu zit.
Nu nog een accuhouder knutselen en dan ben je klaar. Zorg dat je de accu iets naar voor en naar achter kunt verplaatsen ten opzicht van de afgetekende plek. Plaats de accu ook aan de andere kant dan waar de ontvanger en motorregelaar geplaatst zijn vanwege de balans. Dus zitten je ontvanger en motorregelaar linksonder, dan komt je accu rechtsboven. Ik heb dat gedaan met een aantal stroken 6mm Depron (2x 3mm op elkaar lukt ook). Aan het onderste uiteinde zit ook een strookje Depron. Om te voorkomen dat de accu naar beneden kan zakken is een stukje opvullen geplaatst dat snel weg te halen of aan te passen is. Twee koolstof stiftjes van 1,5mm koolstof zijn schuin in de strookjes gestoken, tot ze aan de andere kant van de romp naar buiten kwamen. Alles met ruim epoxy vastgezet, ook aan de andere kant van de romp. Deze epoxy eerst goed laten drogen. De volgende dag klaar voor gebruik. Met een elastiekje wordt de accu op zijn plaats gehouden. Twijfel je nog aan schuiven dan kun je heel dus een paar puntjes UHU POR onder de accu smeren en goed laten opdrogen. Dan schuift je accu echt niet meer, Maar eigen creativiteit kan ook. Nog even het stekertje van de motorregelaar door de romp naar boven voeren en klaar.