De tekeningen van dit mooie toestel zijn niet verkrijgbaar, aangezien dit een aangeschaft toestel is van een clublid en het bouwverslag van een ander lid is dat hem heeft mogen misbruiken.

1. De tekening/mallen en materialen

Zorg dat je de originele tekening in handen krijgt. Druk de tekening af, knutsel alle A4’tjes aan elkaar en knip de onderdelen uit.
Los van welke setup je gaat gebruiken heb je de volgende bouwmaterialen nodig:
– Plaat Depron 6mm, minimaal 100x60cm
– Scherp hobbymesje
– Tube UHU POR (kan ook met CA of epoxy maar POR blijft flexibel en dicht beter af)
– 5 Minuten Epoxy
– Foam-safe CA (en eventueel activator)
– Koolstof strip 3×1,2mm tot 4,5x2mm of koolstof staaf/buis van 3 tot 5mm diameter, lengte ca. 41cm
– Plakband of scharniertape
– Schuurpapier
– Twee scharnieren
– Magneetjes of ander sluitmechanisme voor de cockpit
– Stukje multiplex voor de motorsteun (stickmount kan ook)
– Zin, tijd, geduld en een dosis geluk

2. Overnemen op Depron

Als je de papieren/kartonnen onderdelen hebt, kun je deze overtrekken op een plaat Depron. Het is niet echt belangrijk om de juiste richting van de plaat in de gaten te houden (Depron heeft een walsrichting en buigt in de lengte of breedte makkelijker). Als je alles een beetje past en meet, kan op 2/3 plaat van 100x100cm een heel model gezet worden. De extra vleugels (zeg maar zijwieltjes) en het rechthoekige stuk waar de drie servoplaatjes uitgehaald moeten worden, heb ik niet gebruikt en zijn voor ons ervaren vliegers en bij mijn bouw niet nodig. 😆

Voor het mooie is het wel aardig om de glanzende kant (walskant) als zichtkanten te houden. Let er dan op dat een aantal delen gespiegeld moeten worden. Onderstaand zie je de gearceerde delen die gespiegeld moeten worden. Dat zijn de zijkanten van de romp, de zijkanten van de vleugen, de twee binnenkanten van de drijvers en de twee achterschotjes van de drijvers.

Bij de groene pijltjes zie je tevens een modificatie die ik heb aangebracht naar aanleiding van een ongeplande val van tafel waarbij de vleugel inscheurde toen de Hydro op zijn drijver viel. Door de ronde hoeken aan de voorkant van de vleugel en op de binnenkanten van de drijvers worden de krachten wat beter verdeeld en is de kans op scheuren van het Depron bij een aanvaring met wat-dan-ook kleiner. 😀

3. Snijden van de onderdelen

Zorg voor een vlakke schone ondergrond, bijvoorbeeld een groot vel karton. Elk vuiltje zal een putje in het Depron veroorzaken. Zorg ook voor een vlijmscherp (hobby)mesje. Als het mesje ook maar iets beschadigd of bot is, zal het Depron gaan opkrullen waardoor je aan de onderkant allemaal brokjes er uit breekt. Geen fraai gezicht. Let er bij het snijden op dat je het mesje goed vertikaal t.o.v. het Depron houdt, scheve kanten zorgen voor minder contactvlak en verhogen de kans op lekkage en eerder los gaan.

Na zo’n 10 minuten enthousiast snijden heb je een berg puzzelstukken en de rest van de plaat over. [b]Snij de zes slotgaten voor de twee romphelften en de twee slotgaten in het bovenstuk nog even niet uit![/b]

Over de slotgaten. Als je gebruikt maakt van een kartonnen mal, is de kans groot dat je geen rekening hebt gehouden met de afstand van de punt van de pen tot het karton. Meestal zit daar zo’n 1 à 1,5mm tussen. Handigste is om in dat geval de kantelen op de romphelften (en later de staart) op de afgetekende slotgaten te leggen en te controleren of de maten exact kloppen. Als dit niet het geval is, teken deze dan opnieuw af. Snij de slotgaten iets te krap zodat de kantelen goed knallen. Beperkt de kans op lekkage straks. 😉

Het echte bouwen kan nu beginnen. 8)

4. Dwarsversteving

Ter versteviging van de hele vleugel in de breedte, wordt gebruik gemaakt van een extra koolstof strip, buis of staaf. Het luistert allemaal niet zo nauw qua afmetingen. Voor strip voldoet alles tussen 3×1,2mm en 4,5x2mm of staaf/buis tussen 3mm en 5mm. De afstand voor de versteviging vanaf de voorkant van de neus (middenstuk) bedraagt ongeveer 19 à 20cm. Dit is iets meer naar voor als bij het originele ontwerp maar in combinatie met de aangepast zijkanten van de drijvers zorgt dat straks voor wat extra sterkte. Zorg dat de lengte van de strip/staaf/buis exact even breed is als de hele vleugel zodat deze straks onder de opstaande kanten valt.

Leg de vleugel met de zichtkant naar onder (glimmende kant onder, matte kant boven). Niet noodzakelijk maar met verven ga je het verschil wel zien. 🙂 Trek met pen een hulplijn zodat deze precies recht loopt. Maak ook weer niet zoveel uit maar het ziet er wel netter uit.

Bij gebruik van een staaf/buis kan een V-vormige inkeping gemaakt worden zodat 1/2 à 2/3 van de buis in de enkeping valt. Vul de inkeping met 5 minuten epoxy, druk de staaf buis in de epoxy en doe een strook plakband (gewone huishoudplakband is prima) over de staaf/buis. Leg een lineaal of de plakband en daar bovenop een paar boeken zodat de staaf/buis goed aangedrukt wordt. Als de epoxy na 10 minuten droog is (want het is immers 5 minuten epoxy :?) kun je alles weer verwijderen en verder gaan. Het resultaat ziet er dan ongeveer zo uit.

Bij gebruik van strip het Depron op de juiste diepte insnijden, niet te diep want dat maakt de verbinding zwakker. Eventueel vlak naast de eerste snede een tweede snede maken zodat de koolstof strip er goed in past. De strip moet iets knellen voor een optimale versteviging. Ruw de strip iets op met fijn schuurpapier en veeg deze vervolgens stofvrij. Vul de snede met foam-safe 10-secondenlijm (CA) en druk de strip goed in de snede zodat deze helemaal verzonken is. Eventueel kan vervolgens de CA sneller gedroogd worden met foam-safe activator. Het resultaat wordt dan ongeveer zo.

5. Elevons maken

Nu de vleugel nog vlak kan liggen, moeten eerst de elevons gemaakt worden (ook wel ailevons genoemd, samenvoeging van aileron en elevator ofwel rol- en hoogteroer). Snij de voorkant van elk roer schijn af onder een hoek van ca. 45°, minder niet, iets meer is niet bezwaarlijk. Let er goed op dat je het roer aan de juiste kant snijdt (glimmende kant moet boven komen) en ook het roer van de juiste kant snijdt (links en rechts). Je zal niet de eerste zijn die erachter komt dat je toch iets verkeerd om hebt gelegd. 🙁

Nu komt het echte werk met UHU POR (uiteindelijk is Sleur toch wel een beetje The Master of POR ;)). Keer de vleugel en roeren om zodat de glimmende kant boven ligt en de schuin afgesneden randen van de roeren naar beneden. De schuin afgesneden kanten komen naar de vleugel toe te liggen. Smeer nu op de randjes van de vleugel en roeren een heel dunne rups POR en smeer deze direct met een vinger zo dun mogelijk uit. Hoe dunner des te beter. Het makkelijkst gaat het door elke keer één randje te voorzien van wat POR, uit te smeren en dan de volgende rand pas te doen. Als alle vier de randjes (2x op de vleugel en 1x op elk roer) gedaan zijn, dan kun je genieten van je kunstwerk tot nu toe. Laat de POR lekker een 5 à 10 minuten drogen.

Neem vervolgens de roeren en plak over de met POR ingesmeerde rand plakband (of scharniertape maar gewone huishoudplakband voldoet prima, zie later). Let er hierbij op dat de helft van de breedte van het plakband op het roer wordt geplakt en de andere helft nog even nutteloos in de ruimte hangt. Let er ook op dan je roeren vlak blijven liggen, trek niet aan de tape want na aanbrengen op de POR krijg je de tape zonder schade aan het Depron niet meer los en zullen de roeren kromtrekken. Het makkelijkst is om ruim voldoende tape te gebruiken zodat deze aan de zijkanten uitsteekt, wat overbodig is kan afgesneden worden.

Als de tape op maat is, leg dan de schuine kant onder een hoek van 45° tegen de achterkant van de vleugel aan. Let er op dat de tape niet door statische lading op de vleugel plakt, loshalen is erg lastig. Zorg dat de bovenkanten exact op dezelfde hoogte liggen en vouw de tape nu op de vleugel. Dit is een klusje waar je misschien een derde hand kunt gebruiken. 😉 Door de vleugel met een dik boek plat op een tafel te leggen, heb je je hand weer vrij om de tape netjes te plakken (mij lukte het om zelfs nog een foto te maken).

Aanschouw je knutselwerk. Als je alles goed gedaan hebt, is de opening tussen het roer en vleugel minimaal. Deze mag echt niet meer dan 1mm bedragen anders gaat het roer flutteren.

Omdat we door het water gaan, vind ik het handig om ook de onderkant volledig af te dichten met tape. Zo wordt het risico op vocht onder de tape kleiner omdat alles helemaal afgesloten is. Draai de vleugel met roeren om zodat de onderkant weer naar boven ligt. Vouw de roeren helemaal dubbelen en doe aan de binnenkant van het scharnier heel dun POR aanbrengen, wat laten drogen en tape plakken.

6. De zijkanten en drijvers

De zijkanten en de drijvers zijn redelijk essentiële onderdelen van de F1 Hydro. Ze zorgen ervoor dat je netjes recht door het water kunt varen en je voorkant niet ten onder gaat (dûh :?). Bij de vele foto’s op het internet zie je vaak de snelle manier om de drijvers te maken. Gewoon de lijnen van de punten op de vleugel aanhouden en dan moet het er maar mee door. Zo doe ik het dus niet. Wat mooie ronde vormen geven net dat beetje extra uitstraling. Net als dat we van ronde vormen houden, moeten we ook even wat masseren. Neem één van de twee zijkanten en zorg dat de glimmende kant naar buiten zit. Het stuk waar de extra punt zit, moet nu naar binnen toe wat worden gekromd. Doe dit door de duim aan de binnenkant (matte zijde) te houden en met wijs- en middelvinger het Depron aan de buitenzijde om de duim te drukken. Niet hard, gewoon dat het net een beetje buigt. Aan de binnenkant zullen heel kleine rimpels in het Depron ontstaan maar dat is niet erg.

Leg de vleugel met de onderkant (matte kant) naar boven. Voorzie de rand vanaf de achterkant van de vleugel naar voor (niet de roeren meegerekend) van een dunne rups POR maar niet verder dan 1cm voorbij de dwarsversteviging. Smeer vervolgens de rups mooi egaal uit maar probeer niet te breed uit te smeren. Breder dan 6mm heeft geen nut. Wel moet het een egale lijn van lijm zijn. Voorzie ook de bovenkant (lange kant) van de zojuist gebogen zijkant van een dunne rups POR en smeer deze ook uit. Eveneens niet verder dan 1cm voorbij de dwarsversteviging. Omdat POR contactlijm is, laten we beide ingesmeerde delen een paar minuten drogen. Ondertussen kan dus de andere zijkant gedaan worden. Druk na een paar minuten de zijkant op de vleugel, begin hierbij aan de achterkant zodat deze op begint aan het einde van de vleugel.

Druk de hele zijkant nu netjes langs de kant van de vleugel vast. Ook nu weer, je hebt maar één kans. POR is best sterk spul als je het op de juiste manier gebruikt. Als de zijkant op zijn plek zit, druk dan alles nog een keer stevig aan maar pas op dat je het Depron niet indeukt. Wacht nu een paar minuten alvorens verder te gaan. Depron plakken is best rustgevend…

Om de ronding mooi in de voorkant te krijgen, is het handig een hulplijntje in het midden van de punt te trekken. Zorg nu dat de ronding mooi verloopt en het midden van het uiteinde van de zijkant op het hulplijntje valt. Trek vervolgens een tweede hulplijn aan de binnenkant. Deze lijn is een referentielijn om straks de POR langs te leggen. Trek de punt iets naar beneden en spuit wat POR tussen de vleugel en de zijkant waar de vorige verbinding ophield. Maak vervolgens een redelijk dikke rups POR langs de hulplijn die net getrokken is.

Druk de zijkant op de rups POR, schuif een klein beetje heen en weer om de POR goed te verdelen en haal de twee delen weer van elkaar. Doe er een strookje Depron tussen en laat de POR weer een minuutje drogen.

Druk de zijkant nu op de punt, weer netjes langs de eerder getrokken hulplijn. Wacht even en druk alles nogmaals stevig aan. Doe dit voor beide kanten. Laat alles weer even drogen. Geniet van je creatie tot nu toe en bereid je voor op het heftigere werk, het wordt langzaam steeds lastiger. 😯

Zoek tussen de onderdelen de twee vierkante plaatjes waarvan één zijde schuin is. Deze plaatjes vormen de achterkant van de drijvers. Plaats de plaatjes zo dat de glimmende kanten aan de buitenkant (achterkant) van de drijvers zitten, de schuine kanten boven zitten en het hoogste punt van de schuine kanten naar binnen staan. Plak deze plaatjes met de onder en zijkant op de vleugel/zijkant (uitleg over het gebruik van POR nu wel bekend).

Tijdens het (in)drogen van de POR kunnen de twee binnenkanten van de drijvers krom gemasseerd/gebogen worden. Hierbij zal opvallen dat de zijkant te lang is. Prima, gaan we dat mooi gebruiken om alles passend te maken. Houd de zijkant zodanig boven zijn eigenlijk plek dat de punt/voorkant over de andere punt valt. Neem de hoek over waaronder het overbodige stuk afgesneden moet worden. Snij voorzichtig en recht de punt af. Pas alles en als de kromming en pasvorm goed zijn, trek dan weer een hulplijntje aan de binnenkant om de rups POR te leggen. Vergeet niet de zijkant van het achterschotje en de net afgesneden schuine kant ook te lijmen.

Dit is de basis voor mooie ronde sterke drijvers. Er steekt nu vanalles uit. Dat kun je zo laten (ja, ik heb ze echt zo op RCGroups gezien en nog wel erger) maar netjes afwerken siert een professioneel modelbouwer. Snij allereerst de punten van de drijvers recht af. Snij vervolgens de randjes van de vleugel die uitsteken netjes af langs de rondingen van de zijkanten van de drijvers. Ziet er gelijk een stuk beter uit.

Met een schuurplankje de randjes van de “onderkant” van de drijvers gelijk maken zodat het de bodem er straks mooi op past. Ondertussen kan de POR nog wat verder drogen. Als het schuren klaar is, komt de grote vraag: Zijn mijn drijvers waterdicht? Goede vraag. Als je je eigen lijmkunsten vertrouwd: JA! En anders… De oplossing: Neem 5 minuten epoxy, maak niet teveel in één keer aan, en smeer de randjes/naden van de drijvers in met epoxy. Let er op dan je niet knoeit op de rand waar straks het deksel op wordt geplakt. In ieder geval zijn die randen nu waterdicht (als je beter bent met epoxy dan met POR ;)).

Tijd om de drijvers hun drijfvermogen te geven. Neem de twee overbemeten “schoenzolen” en leg deze met de glimmende kant op tafel. Draai de vleugel om en plaats één van de drijvers op de schoenzool, zodanig dat de achterkant net iets over de achterkant van de drijver steekt. Teken met een pen de buitenlijn van de drijver af op de schoenzool. Draai de vleugel weer om en smeer de rand van de ene drijver in met POR. Gebruik een beetje meer dan voorgaande keren omdat de naden nu 100% afgedicht moeten zijn.

Smeer de schoenzool aan de binnenkant van de afgetekende lijn ook in met dun POR. Laat dit alles echt een minuut of 5 drogen. Als de POR ingedroogd is, leg dan op de schoenzool een extra rups POR zodanig dat deze ongeveer net het randje van de drijver zou raken en net iets aan de binnenkant erbuiten zou komen (dus eigenlijk half naast de rand van de drijver). Deze extra rups POR zorgt voor een extra afdichting, we kunnen immers niet meer met epoxy erbij komen. 🙁

Druk nu de schoenzool vanaf de achterkant van de drijver richting de voorkant vast. Let er op dat de extra rups dus overal gelijkmatig op het randje valt. Als alles op zijn plaats zit, moet de POR langere tijd drogen (bij meer POR is de droogtijd aanmerkelijk langer dan als contactlijm). Druk nog een aantal keer de schoenzool goed aan. Met een beetje planning en timing (en eerst lezen, dan doen) kan ook de andere drijver gedaan worden. Tijd voor wat ontspanning.  😀

Na een half uurtje drogen kunnen de overtollige randen van de schoenzolen gesneden worden. Hoewel ook hier er weer genoeg mensen zijn die het zo laten. Persoonlijk denk ik dat het vreselijk beroerd vliegt, die mensen klagen daar ook over. 🙂 Als de randjes weg zijn, mag je jezelf een schouderklopje geven. Je hebt überhippe drijvers geknutseld.

7. De romp

Nu de drijvers klaar zijn, is het tijd voor de bovenkant. Neem de twee zijpanelen voor de rompopbouw. Als je ze links en rechts gespiegeld hebt bij het snijden, dan weer met de glimmende kant naar buiten toe plakken. Pas eerst of je kantelen en slotgaten goed passen. Om de delen makkelijker te kunnen plaatsen met lijm erop, kun je de onderkantjes van de kantelen wat schuin afsnijden (maar tenminste 6mm recht laten) en de onderkant wat bij elkaar drukken. De onderkant wordt er straks toch af gesneden. Een hulplijntje aan de binnenkanten van de slotgaten is wel makkelijk bij het aanbrengen van POR. Breng de POR is een dun laagje aan maar voor het eerste en na het laatste slotgat niet verder dan 1cm. Breng ook lijm aan op het rompdeel. Doe als laatste wat POR in de slotgaten en op de kantelen. Steek nu de kantelen in de slotgaten en zorg ervoor dat de kantelen goed doorgedrukt zijn (eventueel aan de kantelen aan de onderkant van de vleugel wat aantrekken). Doe dit ook voor de andere kant.

Als de rompdelen vast zitten, kan begonnen worden met het samenvoegen van de neus. Dit gaat op gelijke wijze als de punten van de drijvers. Trek een hulplijntje in het midden van de onderkant. Buig één van de twee kanten tot op het midden van de Depron. Voormasseren is niet nodig vanwege de kleine buiging. Let er wel op dat het rompdeel niet buiten de onderkant uit komt. Dat staat niet zo netjes. Teken nu aan de binnenkant een hulplijn om de POR makkelijker aan te kunnen brengen. Gemakshalve kun je dit ook herhalen voor de andere kant, schuin afsnijden van de tweede romphelft komt straks wel (mag je ook nu doen als je dat makkelijker lijkt). 😉

Als de POR op de rompdelen wat gedroogd is, de onderkant van de neus voorzichtig naar beneden trekken, POR tussen het eerste randje spuiten (iets teveel is niet erg, dicht het goed af) en langs de hulplijn. Met het Depron van de romp even wat uitsmeren en weer een paar minuten in laten drogen. Vervolgens vastdrukken langs het hulplijntje. Herhaal die ook voor de andere kant nadat deze op maat is gesneden. Hoe schuin dit precies moet, hangt af van de lengte van de neus. Bij het plakken de doorkant van de neus goed samendrukken. Herhaal het samendrukken een paar keer om zeker te weten dat alles goed hecht.

En als de POR gedroogd is, de overtollige randen wegsnijden. Zoals gezegd, professioneel Depron plakken leer je snel. 😉

In de neus komt ook het kleine steunstukje voor de motormontage te zitten. Bij het oorspronkelijke ontwerp wordt gebruik gemaakt van een zogenaamde stickmount. Er wordt dan een 10x10mm latje op het Depron gelijmd en daarop de kant-en-klare motorsteun. In dat geval moet al rekening gehouden worden met de hoogte van de motor (kort gezegd moet de propellor in de laagste stand  minimaal 32mm van de grond zitten als de vleugel waterpas ligt, zie ook verderop bij de motormontage).

Ter versteving heb ik de steun ook gelijmd met 5 minuten epoxy. De epoxy die over is, kan in de naden van de punt van de neus gedaan worden. Baat het niet…

Tijd voor de achterkant van de romp. Dit gaat op dezelfde manier als de drijvers en de neus. Belangrijkste verschil is dat elke kant nu zodanig schuin afgesneden moet worden dat deze samen weer 6mm breed zijn op de punt. Dus elke zijde gelijk afsnijden. Makkelijkste is weer een hulplijn in het midden te trekken en het eind van het Depron tot half over deze lijn te trekken. Snij nu de binnenkant schuin af zodat de schuinekant gelijk loopt met de hulplijn. Doe dit ook voor de andere kant. Controleer of het eind van beide stukken precies even lang is, snij eventueel de achterkant op de juiste lengte. Trek nu weer de twee kromme hulplijnen, een rups POR op de vleugel langs de hulplijn en in het eerste stukje even goed tussen de romp en de vleugel persen (teveel is weer niet erg, zie je straks niet meer van ;)). Smeer de POR uit met het rompdeel uit. Doe dit ook gelijk voor de andere kant. Plaats een stukje overtollig Depron tussen de vleugel en de rompdelen zodat ze niet direct aan elkaar plakken. Smeer ondertussen de twee schuin gesneden delen in.

Plaats de twee scharnieren zodanig dat onder en boven nog 1cm over is. Gebruik scharnieren die geen vocht opnemen, Aramide scharnieren (die witte vilt-achtige) nemen vocht op en zullen dus gevolg hebben voor de lijm en de levensduur van de scharnieren. Kleef de scharnieren aan één van de twee schuine zijdes en controleer of deze recht staan door een lineaal er langs te houden. Gebruik eventueel wat extra lijm (POR of epoxy) maar let er op dat er geen lijm in de scharnieren komt.

Plak de eerste zijkant waar de scharnieren op zitten langs de hulplijn op zijn plaats. Druk alles stevig aan. Plaats vervolgens de andere zijkant. Dit is wat lastig omdat er geen mogelijkheid tot correctie is. Een nadeel van efficiënt gebruik van contactlijm. Optie is om eerst de twee rompdelen tegen elkaar aan te plakken maar let er dan op dat de onderkant gelijk zit en dat de achterkanten precies gelijk zitten. Je kunt nu niet de hulplijnen gebruiken. 🙂 Na het plakken van alle delen het Depron rond de scharnieren extra goed aandrukken, door het indrukken za de plaats van de scharnieren wat zichtbaar worden.

Bij gebruik van langere scharnieren (20mm of langer) steken aan de binnenkant de stukjes plastic voorbij het Depron. Dat is mooi te gebruiken voor wat extra versteving door de binnenkant te voorzien van een laagje epoxy. Ook hier geldt weer dat de naden aan de binnenkant voorzien kunnen worden van epoxy om eventueel lekken verder te beperken.

Okay, je hebt al een aardig kunstwerk gemaakt en als je nog niet zo bedreven was in het plakken met Depron dan was het tot nu toe al een aardige beproeving. Het volgende stukje stelt je zenuwen nog meer op de proef. Persoonlijk vind ik dit één van de twee meest creatieve stukjes van de bouw: Het dak van de romp.

De lange strook, waarvan de twee slotgaten nog niet hebben uitgesneden zijn (als je gelezen had) moet van achter naar voor worden ingelijmd. Eerst moet deze op maat gemaakt worden. Plaats de strook met de punt in de acherkant. Klem de strook halverwege de romp tussen de twee zijkanten. Nu het spannende, een beetje op zicht moet bepaald worden hoeveel en waar smalle randjes weggesneden moeten worden om alles passend te krijgen. Het gaat vooral om het laatste stukje dat ronder gesneden of geschuurd moet worden en waarschijnlijk ca. 1cm korter wordt. Trek een hulplijntje in het midden om beide kanten makkelijker symmetrisch te kunnen maken. Op de uitvergroting kun je zien hoveel er ongeveer weggesneden/geschuurd moet worden.

Als alles goed past dan kunnen de slotgaten voor de staart opnieuw afgetekend worden. Leg de strook met de punt helemaal tegen de achterkant aan (zoals deze ook ingelijmd zou worden) en plaats de staart plat op de strook. Teken nu opnieuw af waartussen de slotgaten moeten komen. Verwijder de strook en snij de twee slotgaten uit. Ook deze moeten redelijk krap zijn en recht (vertikaal) snijden is van essentieel belang. Scheef snijden zal resulteren in een staart die scheef staat. 😯

Het dak van de romp kan het eenvoudigst in drie etappes worden gelijmd. Reden hiervoor is dat er een aantal krommingen zijn die erg lastig te plakken zijn door alles in één keer te plakken. Het plakken begint aan de achterkant (1), plaats POR tot iets voorbij de eerste pijltjes. Hier maakt de romp een knip omhoog. Voorzie ook de zijkanten van de lange strook van een beetje POR dat goed uitgesmeerd is. Even laten drogen en dan goed vastdrukken. Let er op dat de achterste punt als eerste geplaatst wordt. Plak het dak net onder de randen van de zijkanten van de romp (<1mm), dat maakt het straks makkelijker een mooi gevormde romp te maken. Laat de POR een aantal minuten drogen en herhaal het lijmen ook voor het middenstuk (2).

Weer tijd voor extra creativiteit: De kromming van de cockpit en het op maat maken van de neus. Bepaal eerst je juiste lengte van de strook voor de neus. Dit moet ook een beetje op de gok. Buig de strook zoveel mogelijk tussen de twee kanten zodat alleen het allerlaatste stukje over de zijkanten valt. Bepaal nu waar de zijkanten samenkomen. Snij de strook ongeveer 1,5mm korter af. De lengte is nu goed. Vervolgens de punt mooi puntig maken maar zorg ervoor dat deze enigszins knelt tussen de twee helften. Een paar keer passen en dan moet het goed zijn (ja, het er weer uit peuteren is soms lastig). Behandel beide kanten weer met POR, even laten drogen en dan op goed geluk de strook op zijn plaats plakken. Door de POR niet helemaal goed te laten drogen kun je nog iets corrigeren. Denk eraan dat het makkelijk is iets naar binnen te drukken dan eruit proberen te trekken. Belangrijkste is dat alles recht zit. Als de zijkanten oversteken komt dat straks helemaal goed.

Aanschouw en geniet van je kunstwerk, je hebt echt een enorme prestatie geleverd. 8) Oh ja, mocht er een gaatje overblijven tussen het dakdeel en de punt, geen probleem want dat lossen we straks even op met wat epoxy. 😉

Terwijl de lijm droogt, is het verstandig af en toe de randen nog een keer extra aan te drukken. Na ongeveer 10 minuten moet alles stevig vastzitten en kan begonnen worden met het pimpen van je bouwwerk tot nu toe. Schuur de randen netjes vlak, eventueel kun je alles mooi afronden. Dit kun je ook doen voor de drijvers en de zijkanten van de vleugel.

Mocht je bij het schuren opgerulde stukjes POR tegenkomen, snij deze dan af maar trek ze nooit los want je trekt de hele veter met POR tussen het Depron vandaan (inclusief een randje Depron)!!!

Als alles geschuurd is dan kunnen aan de onderkant de zes kantelen die nog uitsteken worden afgesneden. Ik zelf doe na het afsnijden nog een laagje 5 minuten epoxy over de afgesneden delen smeren. Dit deel van de F1 Hydro ligt immers veel in het water en een beetje extra bescherming kan geen kwaad.

8. De cockpit (Deel 1)

Om de elektronica te kunnen plaatsen en om de accu te wisselen, moet de cockpit uitgesneden worden. Hiervoor het ik een sjabloon gemaakt die je kunt misbruiken (hier te downloaden in PDF). Zelf zet ik het sjabloon op een stukje karton en snij deze uit. De linker- en rechterkant moeten precies gelijk zitten. Teken daarom eerst één kant af op de romp. Markeer op het sjabloon waar de bovenkant van de romp eindigt. Trek daarna op de bovenkant twee lijnen die precies recht lopen naar de andere kant. Teken daarna op de andere kant af. Als het goed is, is er maar één manier waarop het sjabloon past met de twee markeringen aan de bovenkant en de lijnen over de romp.

Snij nu heel nauwkeurig over de afgetekende lijnen de cockpit uit. Let op bij het bovengedeelte dat je precies de juiste hoek aanhoudt van de zijkanten. Dus niet recht omlaag snijden. Ook merk je dat bij het geheel lossnijden van de romp, de cockipit iets naar binnen trekt, da’s mooi want dan dicht deze straks beter af (als het niet zo is, lossen we dat ook op). De cockpit is nu los.

Nu de cockpit los is, kunnen we weer bij het inwendige van de romp komen. Tijd voor wat andere zaken omdat die nu makkelijker te doen zijn dan na de extra modificaties.

9. De motorsteun

Oh wauw, het stuk dat de meeste vraagtekens oproept bij iedereen. Niet vreemd, er zijn vele manieren om de motor te monteren. Eén van die manieren is zoals de oorspronkelijke methode met een stickmount motorhouder. Er wordt dan een latjes van 10x10mm horizontaal in de romp geplaatst (parallel aan de vleugel). Op dit latje wordt de motorhouder geschroefd en klaar. Simpel en doeltreffend. Helaas zijn stickmount motorhouders niet altijd even makkelijk verkrijgbaar. Dus hier een creatievere oplossing die zeker zo professioneel oogt (sorry, Sleur houdt wel van wat knutselen ;)).

Op hetzelfde vel van het sjabloon van de cockpit staan ook twee onderdelen voor de motorsteun. Zorg dat de afmetingen correct zijn, het vierkantje is 32x32mm en de sleuf 20mm. Als hout kan gekozen worden voor bijvoorbeeld berken triplex van minimaal 3mm dikte. Teken de sjablonen af op het hout en zaag de twee onderdelen uit. Let er op dat de sleuf de breedte krijg van de dikte van het hout. Het heeft de voorkeur het sleufje iets krapper te maken zodat deze goed klemt op het andere deel.

Het verlijmen van de twee stukjes kan met voorhande zijnde lijm. Bruislijm, UHU Hart, Stabilit of gewone witte houtlijm voldoen prima. Omdat de steun van hout is en hout makkelijk vocht opneemt, moet de motorsteun toch eerst geverfd worden.

Mooi steuntje geworden. De steun is zodanig geconstrueerd dat deze op drie punten in de romp vast zit. Een crash zal dan ook best gevolgen hebben voor de romp. 😕 Dit is te voorkomen door gewoon niet te crashen. 😉 Houdt de steun aan de zijkant van de romp, zodanig dat de onderkant op de vleugel zou komen te staan. De afstand vanaf de neus wordt bepaald door de lengte van de motor. Dit kan ik dus niet zeggen. De hoogte is optimaal voor 8″ propellors (zowel Slow Flyers als HD’s).

Teken op het randje van de romp af waar de steun begint en eindigt. Trek nu een hulplijntje vanaf de punt van de neus over het midden van de neus. Markeer op deze hulplijn het eerder afgetekende begin en einde van de motorsteun. Snij het afgetekende stukje in, de breedte wordt bepaald door de dikte van het hout.

Als de opening goed is, kan de motorsteun met de punt eerst door de opening gestoken worden. Let er dus op dat het schuin insteken de juiste ruimte heeft. Bij het plat insteken van de motorsteun zal er ruimte te kort zijn. Niet aanpassen, nog een keer lezen en met de punt eerst er in steken. 🙂 Halverwege komt de steun nu op het kleine tussenschotje. Druk de motorsteun hier stevig tegenaan en precies in het midden. Verwijder de motorsteun en snij vervolgens hetzelfde stukje als bovenop uit het middenschotje.

Als ook het middenschotje goed gesneden is, kan de motorsteun helemaal tot de bodemplaat gestoken worden. Geweldig, verwijder de hele motorsteun en zet deze even in de verf. Laat de verf goed drogen. Gebruik 5 minuten epoxy om de steun vast te zetten op de bodem, het middenschot en de binnenkant van de romp. Als je een klein gaatje in de neus had, kun je de epoxy even door laten lopen tot in de neus, is het gaatje ook dicht (ik zei toch dat het goed zou komen ;)).

10. Richtingsroer en staart

Neem het richtingsroer en plaats deze achter de scharnieren. Zorg ervoor dat de bovenste schuine kant precies begint aan de bovenkant van de romp. Teken nu de plek af waar de twee scharnieren zich bevinden.

Neem vervolgens de plek van de scharnieren over op het midden van de voorlijst van het richtingsroer. Snij met een mes twee sleuven waar de roeren in moeten komen. Precies diep genoeg en recht (als een scharnier wringt, wordt het zwaarder voor de servo). Pas uitvoerig of de diepte goed is. Smeer de twee scharnieren aan beide zijdes in met heeeeeel dun 5 minuten epoxy en druk de scharnieren tot 5mm voor het einde in het richtingsroer. Verwijder het overtollige epoxy en druk vervolgens het richtingsroer helemaal op de scharnieren.

Niet echt noodzakelijk maar naar mijn mening toch wel een verbetering is het verstevigen van de staart. De makkelijkste manier is gebruik te maken van een strip van 3mmx0,8mm tot 3mmx1,2mm (luistert niet zo nauw, een stukje van 1,2mm of 1,5mm staaf kan ook prima). Snij met een mes in het verlengde van de uitsparing waar het richtingsroer komt. Let er op dat je niet dieper snijdt dan de breedte van de strip want dat haalt juist weer sterkte weg.

Lijm de strip of staaf met CA in de sleuf en versnel het opdrogen eventueel met activator. Let er op dat tijdens het drogen van de CA de staart goed vlak ligt.

Als de versteviging droog is, kan de staart in de romp geplakt worden. Controleer of de hoogte correct is en of het richtingsroer vrij kan bewegen. Corrigeer dit eventueel doe wat van het richtingsroer of staart weg te schuren of snijden. Gebruik een beetje ruim POR zodat dit lekker uit de naden van de slotgaten komt. Dan is zeker dat deze waterdicht zijn.

11. De cockpit (Deel 2)

Hey, we gaan weer verder aan de cockpit. De motorsteun was noodzakelijk om na het lossnijden van de cockpit te doen i.v.m. langer drogen van de lijm. Het richtingsroer en de staart niet maar nu staat er wel een F1 Hydro die ergens op lijkt. 8) Naar eigen inzicht kan nu eerst de elektronica geplaatst worden omdat er wat meer ruimte voor onze dikke vingers is. Ik ga eerst verder met de bouw van de F1 Hydro zelf en de elektronica komt later.

We gaan ervoor zorgen dat in het geval we proberen onze Nautilus 20.000 mijlen onder zee te krijgen, de kans op binnenstromen van water te beperken. Dit is een modificatie die bijvoorbeeld wel op de Polaris is gebruikt (evenals epoxy in de randjes etc.). Snij van een restje Depron (mag 3mm of 6mm zijn, maar 6mm is wel aanmerkelijk steviger) een paar stroken van zo’n 1 à 1,5cm breed. De lengte van de strook is iets langer dan de onderkant en de schuine voorkant van de uitgesneden cockpit bij elkaar. Snij van elke strook nu een stuk af dat gelijk is aan de lengte van de onderkant van de cockpit plus 2cm extra. Voorzie deze stroken van POR. Doe ook POR aan de binnenkant van de romp op het onderste gedeelte van de cockpit waar de strook moet komen. Laat de POR weer even drogen en druk de stroken vanaf de binnenkant van de romp stevig vast waarbij elke strook zo’n 4mm boven de rand uit komt. Snij de andere twee stukje schuin af, zodanig dat deze gelijk lopen aan de schuine voorkant van de cockpit (je kunt de cockpit als referentie gebruiken). Even passen voor de juiste lengte in de romp en plak de twee stukjes ook aan de binnenkant op de schuine voorkant, zodanig dat de schuin afgesneden kanten goed aansluiten op de onderste rand.

Als alles geplakt zit, moet het er ongeveer zo uit zien. Laat aan de bovenkant van de schuine strips een opening van 6mm zodat hier een strook Depron tussen past. Schuur de bovenkanten van de opstaande binnenranden een beetje schuin af zodat de cockpit straks makkelijker te plaatsen is.

Snij nu een stukje Depron van 6mm uit dat tussen de voorkant van de losgesneden cockpit past. De strook moet ongeveer 4cm lang zijn. Snij van op ca. 1cm de straak een beide kanten een beetje schuin af en schuur de randjes een beetje rond zodat deze straks makkelijker tussen de twee strips en de bovenkant van de neus geschoven kan worden.

Plak de strook nu met POR vast in de cockpitkap en laat de lijm goed drogen. Let op, de lijm moet echt goed droog zijn alvorens even te proberen. Lijmresten kunnen ervoor zorgen dat je alsnog de cockpit weer vastplakt en dat kan dus ongewenste beschadigingen tot gevolg hebben. 😥

Schuur ook de randen aan de binnenkant van de cockpitkap netjes schuin af zodat de cockpit straks makkelijker over de opstaande randen past.

De cockpitkap sluit nu op de neus mooi af door middel van deze lip. Mocht je het niet vertrouwen dan kun je de lip vervagen door een stukje hout of nog aan de binnenkant van de cockpitkap extra vastlijmen met wat expoxy.

Eventueel kan nog een extra plaatje ter versteviging van de cockpitkap geplakt worden. De exacte afmetingen zijn afhankelijk van de breedte van de romp en de gewenste lengte. Dus geheel naar eigen inzicht te maken en te plakken. 😀

Zelf geef ik er de voorkeur aan om in dit stadium het vliegtuig te spuiten. Maar dat is persoonlijk.

12. Motor, elektronica en besturing

Eigenlijk is de F1 Hydro nu klaar. Tijd voor de elektronica en besturing. De motormontage zal ik wat extra aandacht aan besteden. Het hoe en waar plaatsen van de servo’s, ontvanger en het gebruik van de aansturing van de roeren is wat een ieder voor zichzelf het prettigst of handigst lijkt. Ik bouw hier mijn F1 Hydro verder af zodat je een idee hebt hoe het zou kunnen.

Ik had de servo’s in mijn eerste versie plat op de vleugels. Echter bleek dat er toch wel af en toe wat water over de vleugels loopt (spray als de propellor het water raakt en spatwater van het varen). Bij deze versie zet ik de servo’s dan ook 12mm boven het vleugeloppervlak door twee plaatjes 6mm Depron er onder te leggen en dan af te tekenen. Ik zet de servo’s redelijk ver naar achteren omdat ik vrij zware accu’s heb (Hyperion CX 3S 850mAh van 88 gram). Op die manier is het ook niet nodig de servostangetjes te ondersteunen om doorbuigen te voorkomen. Nuttig en aangenaam gecombineerd. :p De servo voor het hoogteroer heb ik bovenop de romp gezet. Voordeel van externe montage is dat bij een defect de servo redelijk eenvoudig te vervangen is.

Markeer de plaatsen van de servo’s als deze aan de buitenkant komen. Het oorspronkelijke ontwerp is met de servo’s aan de binnenkant. Hiervoor worden de drie rechthoekige plaatjes gebruikt. Snij de gaten uit maar zorg ervoor dat deze heel strak om de servo passen, ook dit vanwege eventueel water dat naar binnen kan lopen.

Voor de montage van de motor zijn er vier zelftappende schroefjes nodig van ca. 8 à 12mm lang. Veel van deze schroefjes zitten bij de kleine servo’s geleverd en dus prima te gebruiken. Snij van een stukje siliconenslang (brandstofslang) vier stukjes van circa 2mm af. Deze dienen straks als trillingsdempers (nou ja :?) en om de motor te kunnen stellen.

Markeer de plek waar de schroefjes voor de motormontage komen. Bor met een klein boortje de gaatjes voor om splijten van het hout te vookomen.

Plaats de schroefjes één voor één in de gaatjes van het motortje en plaats tussen de motorsteun en het motortje een siliconen ringetje om het schroefje. Doe dit voor elke schroef en draai de schroeven aan totdat de motor en de motorsteun de siliconen ringetjes insluiten. Draai de schroeven niet gelijk strak aan. Plaats het vliegtuig nu op een rechte verhoging, zodanig dat de zijkanten/drijvers vrij liggen. Controleer met een lineaal of geodriehoek of de motor exact vertikaal staan. Zo niet dan kan dit gecorrigeerd worden door de schroeven onder of boven aan te draaien. Controleer ook of de motor iest naar rechts wijst (side thrust), dit moet ongeveer 2 à 3 graden zijn. Ook dit kan gecorrigeerd worden met de schroefjes. Side thrust is nodig om de torsiekracht van de draaiende propellor te compenseren (kan ook met trim op de zender via de roeren natuurlijk).

Monteer de servo’s. Indien deze aan de buitenkant geplaatst worden, kunnen deze met ruim POR vastgezet worden. Zorg dat een omsluitende rups van POR langs de servo zit. Smeer de uittredende as van de servo eventueel in met siliconenvet of vaseline om vollopen te voorkomen.

Tip: De servo’s niet op de plaat lijmen maar ongeveer een centimeter erboven, mocht er eventueel water in de romp komen dan spoelt dat onder de servo langs in plaats van er tegen. :thumbsup:

Maak een gat in de neus en leidt de motordraden hierdoor naar binnen. Als de motor is aangesloten op de regelaar, controleer dan eerst de juiste draairichting (conform de Wet van Murphy loopt deze na aansluiten in 95% van de gevallen verkeerd om :)). Vul het gat op epoxy om lekkage te voorkomen. Plaats ook de ontvanger en sluit deze aan op de servo’s. Let op, ik plaats de servostangen pas later maar gemakshalve kan dat ook eerder zodat goed te zien is of de roeren goed functioneren. De twee rolroeren moeten ingesteld staan als zogenaamde Ailevons (op sommige zenders ook bekend als Elevons of Delta-mix), hierbij zijn hoogte- en rolroeren gecombineerd. Test de juiste bewegingen van de roeren.

Tip: Als bijvoorbeeld het hoogteroer wel correct functioneert en de rolroeren verkeerd om, wissel dan de twee servo-kanalen op de ontvanger.

Plaats de elektronica zoveel mogelijk vrij van de bodem. Mocht er water naar binnen komen dan zal dat niet gelijk tot problemen leiden. Als alle elektronica goed functioneert, kan de achterkant van de cockpitopening afgedicht worden met een schotje. Hoe groot je dit maakt en of je het helemaal dicht maakt, is om het even. Plak vervolgens een tweede stukje Depron om de cockpitkap goed af te dichten. Schuin de zijkanten iets af zodat de cockpitkap makkelijker sluit.

Indien wenselijk kan een extra magneetje in het Depron van het achterschot en een plaatring in de cockpitkap worden aangebracht zodat deze goed gesloten blijft tijdens het vliegen.

Markeer de plek waar de roerhevels moeten komen en plak deze vast met epoxy.

Monteer de servostangen aan de roerhevels en de servo-armpjes. Hoe je dat precies doet is afhankelijk van het gebruikte soort hevels en eventuele quick links. Er zijn speciale shock flyer setjes die alle benodigde onderdelen bevatten.

Plaats de propellor op de motor. Plaats de accu in de cockpit maar sluit deze nog niet aan. Bepaal nu het zwaartepunt van het vliegtuig door te schuiven met de accu. Als je de servo’s direct achter en/of onder de cockpit hebt gedaan, zal het zwaartepunt snel goed liggen als de accu op of net voor het zwaartepunt ligt. Anders zal de accu helemaal naar voor geplaatst moeten worden en mogelijk moet er wat extra ballast bijgeplaatst worden voor een correct zwaartepunt. Markeer de plaats voor de accu en zorg voor een goede bevestiging, bijvoorbeeld met zelfklevend klittenband (eerst het Depron voorzien van een dun laagje POR voor extra goed hechting aan het Depron).

Klaar is je F1 Hydro. Veel vliegplezier!